بلاگ آموزشی

بلاگ اموزشی

سیستم ارتینگ

جریان الکتریسته برق بر اساس پتانسیل الکتریکی یا ولتاژ عمل می کند. اختلاف پتانسیل بین دو نقطه یا دو سطح سبب ایجاد انرژی الکتریکی یا جریان برق می شود. این برق تولید شده یا انرژی سبب به کار افتادن کلیه تجهیزات برقی می شود. در سیستم الکتریسته مصرفی بین دوفاز و نول یا دو فاز غیر همنام اختلاف ولتاژ یا به عبارتی اختلاف پتانسیل وجود دارد. این عدد در کشور ایران با استاندارد جدید بین فاز و نول ۲۳۰ ولت و بین دو فاز غیر همنام ۴۰۰ ولت می باشد. این اختلاف فاز یا پتانسیل بین هر فاز و زمین نیز وجود دارد و زمین به عنوان نقطه صفر ولتاژ لحاظ می شود. اما سیستم ارت برای هدایت جریانهای ایجاد شده ناخواسته به زمین طراحی شده است. تمامی تجهیزات برقی در حال حاضربا ولتاژ کار می کنند. از این رو افزایش و کاهش ناگهانی ولتاژ سبب ایجاد آتش سوزی و سوختن مدارات سیستم برقی می شود. همچنین در موارادی هم میتواند باعث برق گرفتگی هم بشود. در این صورت بدن انسان بین دو نقطه با اختلاف فاز مثل فاز و نول یا فاز و زمین قرار بگیرد جریان الکتریکی از بدن انسان عبور می کند و باعث برق گرفتگی شخص می شود. لذا به همین منظور از سیستم ارت استفاده می شود. به عبارتی اگر در این سیستم در صورت وجود بار الکتریکی (برق) در قسمت هایی که نباید برق دار باشد به وجود بیاید بار از طریق سیستم ارت به زمین منتقل می شود.

سیستم ارتینگ
سیستم ارتینگ

سیستم ارتینگ چیست و کجا کاربرد دارد؟

در بسیاری از قسمت های خاص تجهیزاتی که با برق راه اندازی میشوند قسمت های وجود داردمانند بدنه که نباید برق دار باشند از سیستم ارت استفاده می شود. سیستم ارت که وظیفه آن انتقال ولتاژ (اختلاف پناسیل بین دو نقطه) به زمین می باشد برای محافظت از افراد و تجهیزات میباشد. همیشه جریان الکتریکی یک مسیر کوتاه و دارای کمترین مقاومت برای انتقال را انتخاب می کند. فرض کنید که بدنه یک دستگاه برق دار شود و این بدنه به چاه ارت وصل باشد. حال دست ما به بدنه این دستگاه می خورد. مقاومت بدن انسان ها با یکدیگر متفاوت است. این عددمیتواند بین ۱ کیلو اهم تا ۱۰۰ کیلو اهم متغیر باشد این امر بسته به خشک بودن و سالم بودن پوست و فیزیک افراداست. لذا این مسئله در مورد مدارات الکتریکی نیز صدق میکند.فقط با این تفاوت که این مدارات دارای مقاومت بسیار کمتری نسبت به بدن انسان را میتواند تحمل کند بر اثر عبور جریان الکتریکی. به همین علت نیاز به یک چاه ارت با کمترین مقاومت احساس میشود. در عصر جدید نیاز به سیستم ارتینگ برای کارخانجات و یا ساختمان ها و همچنین صعنت جز یکی از موارد ایمنی افراد و یا جلو گیری از آتش سوزی به حساب می آید.

کاربرد سیستم ارتینگ در تجهیزات الکتریکی

هدف از اجرای سیستم ارت چیست؟

در سالهای گذشته سیستم ارت وجود نداشته استفاده از سیستم ارت در تجهیزات الکتریکی وجود نداشت به همین دلیل افراد در منازل یا در محیط کارو یا کارخانجات دچار برق گرفتی می شدند از همین رو برای اولین بار در سالهای ۱۹۲۴ در کشور انگلستان طرح استفاده از سیستم ارت برای اماکن اجباری شد. امروز سیستم ارت در مخابرات برای جاوگیری از نویز و یا در توزیع برق کاربرد فراوانی دارد. استفاده از سیستم ارتتینگ برای جلوگیری برق گرفتگی و یا اسیب دیدن تجهیزات الکتریکی و خطرات ناشی از آن می باشد. لذا وظیفه اصلی سیستم ارتینگ انتقال جریان الکتریکی ناشی از نشتی جریان به زمین از طریق چاه ارت است.

اهداف کلی استفاده از سیستم ارتینگ

  • کاهش ولتاژ گـام و تماس در مواقع بروز اختلاف پتانسیل های بالا و خطرناک
  • کارکرد استفاده صحیح از تجهیزات حفاظتی و سیستم های الکتریکی مانند انواع فیوزها و رله های حفاظتی
  • حفاظت جان افراد و کاربـرد مناسب از سیستم های الکتریکی ، و تجهیزات الکترونیکی و دیجیتالی
  • حفاظت در برابر صاعقه و آتش سوزی
  • حفاظت در برابر اضافه ولتاژ یا کاهش ولتاژ به دلیل قطع کامل یا بالارفتن مقاومت اتصال هادی (هادی حفاظتی و خنثی) PEN

بررسی آرایش اتصال به زمین سیستم های توزیع برق

سیستم‌های توزیع برق به دو دسته کلی تکفاز و سه‌فاز تقسیم بندی می‌شوند و سیستم های توزیع برق بر اساس آرایش اتصال به زمین دسته بندی می شوند.

نامگذاری هادی های شبکه توزیع برق:
برای مشخص کردن هادی‌های فاز به صورت استاندارد از مخفف حروف انگلیسی L (Live) ، هادی خنثی N از (Neutral) ، هادی زمین از PE (Protective Earth) و هادی مشترک خنثی و زمین از PEN(PE + N) استفاده میکنیم.

معرفی ساختار شبکه های توزیع برق سه فاز و تکفاز:

انواع سیستم استاندارد زمین تک فاز

  • سیستم زمین دو سیمه L1 + L2 , L1 + N , L1 + PEN
  • سیستم زمین سه سیمه L1 + N + P

انواع سیستم استاندارد زمین سه فاز

  • سیستم زمین سه سیمه L1 + L2 + L3
  • سیستم زمین چهار سیمه L1 + L2 + L3 + (N , PE , PEN)
  • سیستم زمین پنج سیمه L1 + L2 + L3 + N + PE

دسته بندی سیستم های توزیع قدرت بر اساس نحوه اتصال به زمین مطابق استاندارد IEC

  • سیستم ارت TN
    • شامل انواع TN-C ، TN-S و TN-C-S
  • سیستم ارت TT
  • سیستم ارت IT
سیستم ارت زمین NT
  • سیستم‌ استاندارد زمین TN-C

سیستم‌ استاندارد زمین TN-C

در این سیستم نول و ارت مشترک هستند.به این صورت که شینه نول به چاه ارت متصل می‌شود و بعد از آن به وسیله سیم PEN هم به عنوان سیم خنثی استفاده می‌شود و هم به بدنه برای حفاظت زمین متصل می‌شوند. 

سیستم‌ استاندارد زمین TN-S

سیستم‌ استاندارد زمین TN-S

در این سیستم که سیم نول و ارت از هم جدا هستند. اما هنوز سیم خنثی به چاه ارت متصل خواهد بود بطوریکه نول و ارت در نقطه صفر ترانس به هم وصل می شوند و از آنجا تفکیک شده و حتی در محل کنتور برق و یا سایر تابلوهای توزیع هم به هم وصل نمی شوند و دیگر تا انتهای مسیر مجزا خواهند بود و اجازه اتصال به هم نداریم.

سیستم‌ استاندارد زمین TN-S

سیستم استاندارد زمین IT

در این سیستم زمین یا منبع انرژی ارت نشده یا بوسیله یک امپدانس بزرگ زمین شده است. مانند حالت سیستم زمین TT سیستم نول و ارت مجزا هستند.

سیستم استاندارد زمین IT

سیستم زمین باندینگ Bounding

Bounding عمل اتصال دو هادی الکتریکی به هم یکدیگر است. این هادی ها می توانند لوله یا سیم و کابل باشد. باندینگ هم پتانسیل بودن دو قطعه متصل به هم را تضمین می کند. به این معنی است که ما نمی توانیم جریان برق بین دو قطعه برقرار کنیم؛ همچنین هیچ جریانی بین دو قطعه به علت هم پتانسیل بودن بر قرار نمی شود. در نهایت مسیر باندینگ به زمین منتقل می شود تا همه تجهیزات در پتانسیل یکسان با زمین قرار داشته باشند. هدف اصلی سیستم باندینگ ایمنی افراد است. در صورتی که فردی دو قطعه را همزمان لمس کند هیچ جریان الکتریکی و شوکی به علت اختلاف پتانسیل به شخص وارد نمی شود. هدف بعدی برای زمانی است که یک فاز با قطعات فلزی برخورد کند و آن را برق دار نماید. در این صورت به علت اتصال سیستم به زمین فیوز مدار را قطع می کند.” به طورکلی هدف اصلی باندینگ هم پتانسیل کردن تمامی قطعات فلزی است به صورتی که هیچ تخلیه الکتریکی ناخواسته ای انجام نگیرد. “

سیستم زمین باندینگ Bounding

سیستم زمین گراندینگ Grounding

کره زمین به عنوان رسانای بزرگ برق شناخته می شود. گراندینگ به معنی اتصال قسمت های فعال ( قسمت هایی که در حال عادی حامل جریان الکتریکی هستند ) به زمین است.این عمل برای محافظت از تجهیزات برق قدرت انجام می شود و مسیر برگشت از دستگاه به منبع برق را فراهم می سازد. به علت صاعقه، افزایش ولتاژ خط یا تماس ناخواسته با خطوط فشار قوی، ولتاژ بالای خطرناکی در سیستم برق وارد می شود. گراندینگ راه حل امن و جایگزین در اطراف منزل و محل کار شما ایجاد می کند تا خسارات احتمالی را به حداقل برساند. سیم گراندینگ به رنگ مشکی است. سیستم زمین برای حفاظت از مدار ادوات در مقابل ولتاژ بالا و در برابر صاعقه یا افزایش بار ناخواسته است در حالی که گراندیگ نقطه مشترک مدارها برای حفظ ولتاژ است.سیستم ارت برای محافظت از سلامت انسان ها در شرایط ناخواسته است و گراندینگ برای حفاظت تجهیزات.سیستم زمین اقدام پیشگیرانه و گراندینگ (Grounding) مسیر برگشت است.

سیستم زمین گراندینگ Grounding

روشهای اجرای سیستم ارت

برای اجرا و پیاده سازی چاه ارت و سیستم حفاظتی به طور کلی دو روش وجود دارد که موارد استفاده و تجهیزات مورد نیاز هر روش و نحوه اجرای هر یک رابطور کلی در ادامه این مقاله توضیح خواهیم داد.

اجرای سیستم زمین به روش عمقی

در روش عمقی  با حفای چاه که یک روش معمول می باشد از چاه برای اجرای ارت استفاده می شود.

اجرای سیستم زمین به روش سطحی

در این روش سیستم ارتینگ در سطح زمین و یا در عمق حدود ۸۰ سانتیمتر اجرا می گردد.

فضاهایی که سیستم ارت به روش سطحی انجام می شود

  • ارتفاع از سطح دریا پائین باشد مانند شهرهای شمالی و جنوبی کشور .
  • پستی و بلندی محوطه بسیار کم باشد .
  • فضای لازم و امکان حفاری در اطراف سایت وجود داشته باشد .
  • فاصله بین دکل و سایت زیاد باشد .

اجرای سیستم ارتینگ به روش عمقی ( چاه ارت)

چاه ارت

نکات مهم در اجرای سیستم ارتینک به روش عمقی

۱. انتخاب محل چاه ارت :

چاه ارت را بايد در مکان هایی كه پايين‌ترين سطح را دارد و احتمال دسترسي به رطوبت در عمق كمتري وجود داشته باشد و يا در نقاطي كه بيشتر در معرض رطوبت و آب قرار دارند مانند زمينهاي چمن ، باغچه‌ها و فضاهاي سبز حفر نمود.

۲. عمق چاه ارت :

نسبت به مقاومت زمين ، عمق چاه از حداقل ۴ متر تا ۸ متر و قطرآن حدودا ۸۰ سانتيمتر مي تواند باشد. در زمين هايي كه با توجه به نوع خاك داراي مقاومت كمتري هستند مانند خاك هاي كشاورزي و رسي عمق مورد نياز براي حفاري كمتر بوده و در زمينهاي شني و سنگلاخي كه داراي مقاومت مخصوص بالاتري هستند نياز به حفر چاه با عمق بيشتر مي باشد. از دستگاههاي خاص براي اندازه گيري و بدست آوردن مقاومت مخصوص خاك استفاده مي شود. در صورتي كه تا عمق ۴ متر به رطوبت نرسيديم و احتمال بدهيم در عمق بيشتر از ۶ متر به رطوبت نخواهيم رسيد نيازي نيست چاه را بيشتر از ۶ متر حفر كني . بطور كلي عمق ۶ متر و قطر حدود ۸۰ سانتيمتر براي حفر چاه پيشنهاد مي شود.

۳. اتصال سیم به صفحه مسی چاه ارت :

اتصال سيم به صفحه مسي بسيار حائز اهمیت مي باشد و هرگز و در هيچ شرايطي نبايد اين اتصال با استفاده از بست ، دوختن سيم به صفحه و يا … برقرار شود.بلكه حتما بايد سيم به صفحه جوش داده شود و براي استحكام بيشتر با استفاده از ۲ عدد بست سيم به صفحه بسته شده و محكم گردد.براي جوش دادن قطعات مسي به يكديگر از جوش برنج يا نقره استفاده می شود و در صورت عدم دسترسي به اين نوع جوش از جوش اگزوترمیک یا کدولد (Cad weld) استفاده گردد البته طبق آخرین دستورالعمل ها اتصالات کلمپی خیلی بهتر و با کیفتر از اتصالا جوشی هستند.

۴. حفر چاه ارت :

با توجه به شرايط جغرافيايي محیط ، چاهي با عمق مناسب و در مكان مناسب باید حفر شود. شياري به عمق ۶۰سانتيمتر از چاه تا محل مورد نیاز ارت همچنين براي سيم ارت داخل ساختمان حفر نمائيد.بهترین جای نصب چاه در ساختمان در کنار مسیر راه عبور ماشین است تا کمتر نشست کند.

۵. پر نمودن چاه ارت :

  • ابتدا مقداری آب كف چاه ميريزيم بطوريكه تمام كف چاه را نم دار کند بعد از ۲۴ ساعت مراحل زير را انجام مي دهيم .
  • به مقدار لازم (حدود ۴۵۰كيلو گرم معادل ۱۵ كيسه ۳۰ كيلو گرمي) بنتونيت (کاهنده مقاومت زمین) را با آب مخلوط كرده و بصورت دوغاب در مياوريم و مخلوط حاصل را به ارتفاع ۲۰ سانتيمتر از كف چاه ميريزيم هر چه مخلوط غليظ تر باشد كيفيت كار بهتر خواهد بود.
  • صفحه مسي را به ۱سيم مسي نمره ۳۵ جوش ميدهيم و به شينه داخل ساختمان خواهد رفت بنابراين طول سيم ها را متناسب با طول مسير انتخاب مي نمائيم.
  • صفحه مسي را بطور عمودي در مركز چاه قرار مي دهيم.
  • اطراف صفحه مسي را با دوغاب تهيه شده تا بالاي صفحه پر مي نمائيم.
  • لوله پليكاي سوراخ شده را بطور مورب در مركز چاه و در بالاي صفحه مسي قرار مي دهيم و داخل لوله پليكا را شن ميريزيم تا ۵۰ سانتيمتر از انتهاي لوله پر شود اين لوله براي تامين رطوبت ته چاه مي باشد و در فصول گرم سال تزريق آب از اين لوله بيشتر انجام گردد. لازم بذكر است در مواردي كه چاه ارت در باغچه حفر شده باشد و يا ته چاه به رطوبت رسيده باشد و يا كلا در جاهايي كه رطوبت ته چاه از بالاي چاه يا از پايين چاه تامين گردد نيازي به قراردادن لوله نمي باشد .
  • بعد از قراردادن لوله پليكا به ارتفاع ۲۰ سانتيمتر از بالاي صفحه مسي را با دوغاب آماد شده پر مينمائيم.
  • مابقی چاه را هم تا ۱۰۰ سانتيمتر تا سر چاه مانده ، با خاك رس سرند شده (خاک كشاورزي) پر مي نمائيم و بهتر است برای اسحکام و جلوگیری از ریزش خاک کوبیده شده و به آن سیمان بزنیم و در مسیر آن تعدادی میلگرد های صلیبی قرار دهیم.
  • ۷۰ سانتيمتر از چاه را براي نفوذ آب باران و آبهاي سطحي به داخل چاه و جلوگیری از ریزش چاه با شن و سنگريزه (مخلوط) با ترکیب کمی سیمان پر مي نمائيم و بهتر است که چندین میلگرد بصورت صلیبی گذاشته شود تا از نشست دهانه چاه جلوگیری کند.
  • در مواقعي كه از لوله پوليكا استفاده نمي گردد نبايد آسفالت شده و يا با سيمان پر گردد.
  • در بالای چاه از یک دریچه یا حوضچه بتونی یا چدنی یا پلاستیکی محکم برای آبیاری و بازدید و تست چاه استفاده می شود.
  • داخل شيار هاي حفاري شده را با خاك سرند شده كشاورزي يا خاك نرم معمولي و يا خاك معمولي مخلوط با بنتونيت پر نمائيد.
  • برروی چاه دریچه بازدید

۶. نصب شینه و میله برقگیر :

شينه داخل ساختمان بايد توسط مقره هايي از ديوار ساختمان ايزوله گردد.قطر و طول شينه بستگي به تعداد انشعابات داخل ساختمان دارد .(تمامي تجهيزات داخل ساختمان بايستي بطور جداگانه و موازي به اين شينه متصل گردد.) در حالتيكه دكل روي ساختمان قرار داشته باشد سيم ميله برقگير نبايستي از داخل ساختمان برده شود بلكه بايد خارج از ساختمان سيم كشيده شود و همينطور مسير عبوري سيم ارت به داخل ساختمان تا شينه ورودي ساختمان بايد عايق دار باشد.در پاي دكل توسط بست های استاندارد ، سيم ميله برقگير به يكي از پايه هاي دكل خيلي محكم متصل شود و تا بالاي دكل به ميله برقگير متصل گردد. لازم بذكر است مسير ميله برقگير از كابلهايي كه به آنتنها مي روند بايد جدا باشد. فقط در صورتیکه ساختمان همبندی کامل را داشته باشد می توان از هادی های عمودی همبندی به عنوان هادی میانی صاعقه گیر استفاده کرد.

معرفی انواع الکترودهای زمین:

اما چرا اینقدر روش متفاوت برای اجراي سیستم زمين پیشنهاد شده است؟ در جواب باید گفت که بر اساس ساختار خاک و مکانیک خاک منطقه و میزان رطوبت خاک و مقدار مقاومت ویژه خاک منطقه و همچنین کاربرد ما و میزان اهم زمین ما می توانیم انواع روش زیر را انتخاب کنیم.

  • الکترود رادهای ارت کوبشی (بدون نیاز به حفاری) و نصبی (نیاز به حفر چاه)
  • هادی ارت هادی خوابیده شده در سطح خاک
  • الکترود ارت از نوع الكتروشيميايي
  • الکترود ارت فنداسیون (یوفر)
  • الکترود صفحه ای
  • الکترود کویل شده
  • الکترود مش

کلیه روش های فوق برای اتصال به زمین ارایه شده اند ما بر اساس شرایط پروژه و خاک اقدام می کنیم اما بهترین و آسانترین و سریع ترین و اقتصادی تری روش برای اجرای ارتینگ روش راد یا میله ای است که به دو نوع نیازمند به حفاری و بدون نیاز به حفاری تقسیم می شود. در ادامه مقاله ای برای راد ارایه می شود. همچنین می توان از فلزات مختلف با رعایت اصول خوردگی الکتروشیمیایی به عنوان الکترود ارت و یا هادی ارتباطی ارت و یا همبندی استفاده کردش خصوصا در شرایط گرانی هادی مسی استفاده از هادی های آلیاژی و یا هادی های فولادی با حفاظت گالوانیزه گرم پیشنهاد می شود که ما در ادامه یک مقاله ای رو برای معرفی و کاربرد انواع هادی های مجاز و انتخاب بهینه و منطقی ارایه خواهیم داد.شما میتوانید جهت اطلاع از یکی ازبهترین و باصرفه ترین محصولات جایگزین چاه ارت که ثبت اختراع و مورد تایید شرکت توانیر است انحصاری شرکت بهنام آسان کیمیا است برای استفاده و خواندن مقاله رادکوبشی از اینجا >> کلیک << کنید. و یا جهت خرید این محصول میتوانیداز >> اینجا << اقدام به مشاوره و یا خریدکنید.

برخی نکات اجرایی نصب سیستم صاعقه گیر

  • كليه اتصالات با مفتول برنج يا نقره بهصورت کامل می بایستی جوشكاري گردد.سطح جوش بايد نباید از CM 6 بیشترباشدو جهت اتصالات وجوشكاري همروندی رعايت گردد(در مواردي كدولد توصيه ميشود). البته در حال حاظر مزایای انواع کلمپ ها و اتصالات مربوطه بیشتر از جوشکاری بوده بطوریکه جوشکاری باعث صدمه به ساختار ملوکولی و تغییر ماهیت می شود.
  • ازهرپايه دكلهاي خودايستا هم فونداسيون دكل توسط سيم مسي و بست مخصوص به سيستم ارت و هم پاي دكل به سيستم ارت جوشكاري گردد.
  • سيم ميله برقگير ازپايه اي كه آنتنهاي كمتري نصب مي شود و با كابلهاي روي لدر حداكثرفاصله را داشته باشد،بدون خمش درمسير ومستقيما به رينگ داخل كانال و از كوتاهترين مسير توسط جوش متصل گردد.
  • ميله برقگير روي دكل در بالاترين نقطه دكل(با رعايت مخروط حفاظتي با زاويه ۴۵ درجه ) بطوريكه تجهيزات راكاملا پوشش دهد،قرارگيرد و جنس آن تمام مس با آلياژ استاندارد به قطرmm 16 و طول آن بستگي به ارتفاع نصب انتنهاي روي دكل دارد.
  • شعاع خم سيم مسي حداقل CM20 وزاويه قوس حداقل ۶۰ درجه می بایستی رعايت گردد(رعايت زاويه خمش سيم مسي )
  • پايه‌ها و نقاط ابتداوانتهاي لدر افقي به سيستم گراند کاملا متصل گردد.
  • كليه كابلهاي ورودي به سالن دستگاه توسط بست گراند به بدنه دكل و ابتداي لدر افقي(بعد از محل خم شدن كابل)گراند شوند.
  • نکته قابل توجه به هيچ عنوان در روي دكل،جوشكاري صورت نگيرد.
  • اتصال سیستم ارت از شبكه گراند سيستم اجرا شده به تانكر سوخت ديزل ژنراتور، تانكر آب هوايي ، اسكلت فلزي ساختمان و در و پنجره هاي اتاق دستگاه صورت گيرد.
  • اگر سيستمي‌ارتنیگ ازقبل‌اجرا شده باشد،سيستم قديم به‌جديد در عمق‌خاك میبایستی به هم متصل گردند.
  • سيم‌ارت‌ درروي زمين بايد باروكش‌محافظت شده باشدوسيم‌داخل‌كانالها‌ بايد بدون روكش و مستقيم در رون کانال كشيده شود.
  • پركردن كانال بايد با خاك سرند شده كشاورزي يا خاك نرم بدون نخاله انجام گردد.
  • ارتفاع شينه مسي CM 50 ازكف تمام شده باشد.
  • جهت کاهش فاصله شينه داخل اتاق حدالمقدور به چيدمان دستگاهها نزديك باشد تا سطح مقاومت کاهش یابد.
  • از هر دستگاهي شامل کلیه سیستم های الکتریکی میبایستی جداگانه سيم ارتي به شينه متصل گردد ( قطر و طول شينه گراند بستگي به تعداد انشعابات متغیر میباشد).
  • در دكلهاي با سیم های مهاري پر ظرفيت ، مهارهاي دكل بايستي توسط بست مخصوص و استاندارد به گراند اتصال يابد.
  • جهت استفاده ترانس برق شهر در ايستگاههاي مخابرات بايستي گراند جداگانه اجرا گردد.
  • در سايتهاي کامپوتری جهت اجراي سيستم زمين حتي المقدور بايستي از يك زمين با سطح يكنواخت ( بدون شيب ) استفاده نمودبا در نظر گرفتن محوطه سایت.
  • در ايستگاهها بين نول و گراند نبايستي اختلاف ولتاژ وجود داشته باشد اختلاف ولتاژ صفر باشد.
  • در دكلهاي پر ظرفيت كه ابعاد قسمت بالاي دكل بيشتر از m 2 مي‌باشد نياز به نصب يك عدد برقگير اضافي در سمت مقابل برقگير اول مي‌باشد.
  • در سيم‌كشي داخل محوطه سايت هاي کامپوتری  که بصورت شبکه به هم متصل میباشندبراي چراغهاي روشنايي و ساير موارد بايد از كابل زميني استفاده گردد و در ايستگاههاي بالاي كوه و نقاط دور از شهر نبايد از چراغهاي روشنايي خياباني استفاده شود زیرا در مقابل صاعقه آسیب پذیر میباشد.
  • استاندارد قابل قبول آزمايش و تحويل اتصال زمين براي سايتهاي كوچك زير ۱۰ اهم و براي سايت هاي بزرگ و مهم زير ۳ اهم مي‌باشد.
  •